×
Home
De stichting
Ontstaan & Ontwikkeling
Wat deden wij?
Wat doen wij?
Monumentenlijst
Wetens-waard
Contact
×
Home
De stichting
Ontstaan & Ontwikkeling
Wat deden wij?
Wat doen wij?
Monumentenlijst
Wetens-waard
Contact
Sinds 1979 houdt de stichting zich bezig met de instandhouding en bescherming van monumenten en andere karakteristieke gebouwen en dorpsgezichten. Het bestuur streeft naar een prettig woon-, leef- en werkklimaat in het langgerekte dijkdorp Hardinxveld-Giessendam aan de rivier de Merwede.
Uit juridisch oogpunt moest er bij de onderhandelingen met de gemeente in 1979 een snel handelende instelling komen om het pand van de gemeente te kopen en door te verkopen aan iemand die het pand wilde restaureren. Die tussenpersoon werd de hiervoor speciaal opgerichte Stichting Dorpsbehoud Hardinxveld-Giessendam.
Lees meerSDBLOG is een samenvoegsel van een afkorting voor de naam Stichting DorpsBehoud en weblog. Een weblog (kortweg blog) is van oorsprong een persoonlijk dagboek op een website. Het bevat informatie dat de schrijver wil delen met het publiek. U zult voortaan op deze website elke paar maanden een nieuwe SDBLOG aantreffen. Wilt u daarop reageren, dan kan dat via djdejong@planet.nl.
CULTUURHISTORISCH ERFGOED
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed geeft een prachtig kwartaalmagazine uit. In nummer 4 van 2025 stond een artikel over ‘moderne’ bebouwing, waarbij het gaat om nieuwbouwwijken van na de oorlog. Een voorbeeld hiervan ziet u op de foto. Enkele rijwoningen in de Pulsstraat. Gebouwd in 1952, alweer meer dan 70 jaar terug.
Als we spreken over ons cultureel erfgoed, beperken we ons vaak tot monumenten. Maar dan denken we te ‘eng’. Ook de nieuwbouwwijken uit die tijd vragen om aandacht en vooral ook bescherming. Als we datgene waar we zuinig op moeten zijn in een rijtje willen zetten, komen we tot het volgende:
• Rijksmonumenten: geregistreerd op de door het rijk gehanteerde monumentenlijst en vanuit landelijk oogpunt zo uniek dat dit beschermd moet worden vanwege de schoonheid, cultuurhistorische waarde, of wetenschappelijke betekenis.
• Gemeentelijke monumenten: geregistreerd op de door de gemeente gehanteerde monumentenlijst, omdat ze uit schoonheid, cultuurhistorische waarde of wetenschappelijke betekenis het behouden waard zijn.
• Karakteristieke panden: woningen en gebouwen die het behouden waard zijn omdat ze kenmerkend zijn voor de (bouw)geschiedenis van een dorp of stad.
Genoemd artikel geeft ook boeiende informatie over onder andere de nieuwbouwwijken in ons land. Een derde van de Nederlandse huizen staat in woonwijken die tussen 1965 en 1990 zijn gebouwd. Veel daarvan zijn intussen verouderd en voldoen daardoor niet aan de wensen anno 2025. Er is groot onderhoud nodig en klimaat technisch zijn ze onder de maat. Hun woonomgeving is echter wel aantrekkelijk. Speelruimte voor kinderen is er voldoende. De negatieve feiten zijn er de oorzaak van dat dergelijk huizenrijen worden afgeschreven en gesloopt. Daarmee doen we niet alleen de woningen en de veelal best tevreden zijnde bewoners tekort, ook uit oogpunt van cultuurhistorie en de behoefte aan veel meer woningen zorgen ervoor dat sloop zoveel mogelijk voorkomen moet worden.
De hierboven als laatste categorie genoemde gebouwen, voornamelijk woningen, zijn voor wat Hardinxeld-Giessendam betreft opgenomen in een inventarisatie, die enkele jaren terug in boekvorm is verschenen. Daaruit is een selectie gemaakt, waarvan een verzoek is uitgegaan naar de Gemeente Hardinxveld-Giessendam, met het voorstel deze te bezien om er uiteindelijk de status van gemeentelijk monument aan toe te kennen. Stichting Dorpsbehoud Hardinxveld-Giessendam is nog steeds in afwachting van een verdere reactie hierop.
Dick de Jong – voorzitter
Langs de oevers van de Merwede is van oudsher veel maritieme bedrijvigheid te vinden. Tijdens de wederopbouwperiode bloeide die industrie als nooit tevoren. In Hardinxveld-Giessendam herinnert het utiliteitsgebouw van Scheepswerf ‘De Merwede’ aan die bloeitijd. Dit gebouw was niet alleen een kantoor, kantine en kleedruimte voor de hele werf, maar was ook de plek waar de directie hoogwaardigheidsbekleders ontving bij tewaterlatingen. Die centrale plek in (de geschiedenis van het maritieme verleden) het leven van het dorp in combinatie met de geslaagde architectuur van het gebouw was voor Heemschut Zuid-Holland reden (genoeg) om een monumentale status voor dit gebouw uit 1957 aan te vragen. Strak tegen de rivierdijk gelegen, zijn de onderste twee verdiepingen vanaf de dijk onzichtbaar. De blikvanger is de loopbrug hoog boven de weg die het binnendijkse utiliteitsgebouw verbindt met het andere deel van de buitendijks werf. De vloer van de brug loopt schuin op. Samen met de naar boven getrapt uitkragende voorgevel van het kantoor zorgt dat ervoor dat beide werfdelen over de weg naar elkaar toe lijken te reiken. Heemschut Zuid-Holland heeft er (daarnaast) bij de gemeente op aangedrongen om het hele terrein van de scheepswerf cultuurhistorisch te laten verkennen.