×
Home
De stichting
Ontstaan & Ontwikkeling
Wat deden wij?
Wat doen wij?
Monumentenlijst
Wetens-waard
Contact
Sinds 1979 houdt de stichting zich bezig met de instandhouding en bescherming van monumenten en andere karakteristieke gebouwen en dorpsgezichten. Het bestuur streeft naar een prettig woon-, leef- en werkklimaat in het langgerekte dijkdorp Hardinxveld-Giessendam aan de rivier de Merwede.
Uit juridisch oogpunt moest er bij de onderhandelingen met de gemeente in 1979 een snel handelende instelling komen om het pand van de gemeente te kopen en door te verkopen aan iemand die het pand wilde restaureren. Die tussenpersoon werd de hiervoor speciaal opgerichte Stichting Dorpsbehoud Hardinxveld-Giessendam.
Lees meerSDBLOG is een samenvoegsel van een afkorting voor de naam Stichting DorpsBehoud en weblog. Een weblog (kortweg blog) is van oorsprong een persoonlijk dagboek op een website. Het bevat informatie dat de schrijver wil delen met het publiek. U zult voortaan op deze website elke paar maanden een nieuwe SDBLOG aantreffen. Wilt u daarop reageren, dan kan dat via djdejong@planet.nl.
DE RIJKSWEG
Midden door onze ‘dubbeldorp’ Hardinxveld-Giessendam loopt de A15. Ooit rijksweg 15 genoemd, want de snelweg was nummer 15 in het rijkswegenplan van ver voor de oorlog. Die A staat overigens voor autoweg.
Begin september 2025 zit ik ‘s avonds rond een uur of tien achter mijn bureau wat papieren te sorteren. Het is die dag behaaglijk geweest. Niet te warm; wel een lekker zonnetje op je rug. Je kent dat wel.
De buitendeur van mijn kantoor staat nog open. En ineens hoor ik een geluid dat me verrast. Ik hoor het verkeer dat op de rijksweg rijdt. Autoverkeer. Boven alles uit klinkt een wat aanhoudend brommend geluid. Beetje scherp geluid; een soort ‘gevroem’, luider dan gezoem, wat indringend zelfs. Het houdt lang aan. Je hoort het ergens vanuit de verte aankomen en net als je denkt dat het nog dichterbij komt, wordt het minder. Het geluid ijlt weg. Maar het blijft nadrukkelijk in je oren zitten; als een soort echo.
Het doet me terugdenken aan mijn schooltijd. In de vakanties als soms mee met de vrachtauto van de zaak van Pa meegaat. Dat betekent dat je vroeg op moet. Op de fiets van de Rivierdijk naar Buitendams en daar wachten op de chauffeur. Soms is dat heel vroeg. Half vijf of vijf uur. In het dorp is dan nog nauwelijks verkeer. Een enkele bromfiets komt langs en rijdt Buitendams in. Het is verder zo rustig, dat je die brommer bijna door heel Buitendams kunt volgen. Een fietser passeert en kijkt wat verdwaasd op van mijn onverwachte aanwezigheid.
Intussen is het verkeer op de rijksweg aan het toenemen. In de verte klinkt het motorgeluid van auto’s; dan weer wat harder; dan zachter, door de wind. Daar bovenuit klinkt een wat monotoon aanhoudend geluid. Brommend en ook weer niet. Een geluid van een auto die je in de verte hoort aankomen, dan hoort langsrijden om daarna weer te vervagen. Zo’n zelfde geluid hoor ik in september 2025. En ineens realiseer ik me dat er meer momenten zijn, dat ik het heb gehoord. Op Hemelvaartsdag, bij het dauwtrappen. Vroeg op en vooral op zo’n feestdag is dan nog nergens iemand te bekennen. Maar de rijksweg is al wel te horen. De ‘grote weg’, die wij rijksweg noemen, maar eigenlijk snelweg heet.
Dick de Jong – voorzitter
Langs de oevers van de Merwede is van oudsher veel maritieme bedrijvigheid te vinden. Tijdens de wederopbouwperiode bloeide die industrie als nooit tevoren. In Hardinxveld-Giessendam herinnert het utiliteitsgebouw van Scheepswerf ‘De Merwede’ aan die bloeitijd. Dit gebouw was niet alleen een kantoor, kantine en kleedruimte voor de hele werf, maar was ook de plek waar de directie hoogwaardigheidsbekleders ontving bij tewaterlatingen. Die centrale plek in (de geschiedenis van het maritieme verleden) het leven van het dorp in combinatie met de geslaagde architectuur van het gebouw was voor Heemschut Zuid-Holland reden (genoeg) om een monumentale status voor dit gebouw uit 1957 aan te vragen. Strak tegen de rivierdijk gelegen, zijn de onderste twee verdiepingen vanaf de dijk onzichtbaar. De blikvanger is de loopbrug hoog boven de weg die het binnendijkse utiliteitsgebouw verbindt met het andere deel van de buitendijks werf. De vloer van de brug loopt schuin op. Samen met de naar boven getrapt uitkragende voorgevel van het kantoor zorgt dat ervoor dat beide werfdelen over de weg naar elkaar toe lijken te reiken. Heemschut Zuid-Holland heeft er (daarnaast) bij de gemeente op aangedrongen om het hele terrein van de scheepswerf cultuurhistorisch te laten verkennen.